تهران-
به گزارش ایرنا، در نشست تخصصی سی و هفتمین
در ابتدای این نشست، زرین مهر به عنوان نخستین سخنران گفت: ما قرار است به شناخت مقدماتی اجزا و ساختار مقام العراقی بپردازیم که در موسیقی به شکلی سنتی رواج دارد. خواستگاه مقام العراقی، کافه های و قهوه خانه ها اجرا می شده است و قدمتی حدود ۴۵۰ سال دارد و به دوران خلافت عباسی و در پایتخت بغداد بازمی گردد؛ زمانی که در هرات، رژیم بعثی حکمرانی می کرد، فضا برای مطالعه بسیار بسته بود و البته گشایش ها از اوایل قرن ۲۰ اتفاق می افتد؛ یوسف عمر، مشهورترین خواننده مقام العراقی است.
مقالات بیشتر:
وی در مورد اصطلاح <<چالقی یا جالقی>> که به نوازندگان این حوزه اطلاق می شود و یا به بیان دیگر، گروهی را که شامل کمانچه، رباب و انواع سازهای کوبه ای نظیر تنبک و همچنین سنتور، می شود، گفت: امروز سازهایی نظیر قانون نیز وارد مقام العراقی شده اما در اجراهای قدیمی، سنتور و کمانچه نیز وجود داشته است. کلمات و ساختار موسیقی مقام العراقی، شباهت بسیار زیادی به موسیقی ایرانی دارد.
زرین مهر افزود: هنگام اجرای مقام العراقی، به محض آغاز به کار خواننده، <<تحریر>> شروع می شود که به درآمد موسیقی شباهت دارد. پس از تحریر، بخش دیگری آغاز می شود که به شعوب معنی می شده است که مسئله ای عجیبی شده با فرهنگ و گاهی قابل قیاس با موسیقی ایرانی است؛ یکی دیگر از اجزای مقام العراقی، حالتی برای آماده سازی فضاست که می تواند از بالاترین نت تا پایین ترین آن نواخته شود.
وی تصریح کرد: میانه، دیگر بخش مقام العراقی است که همیشه اوج خوانده می شود و خواننده باید با بالاترین حجم صدای خود اجرا کند؛ پس از آن، فرودی برای رسیدن به مبنای مقام العراقی نواخته می شود و در انتها، مقام العراقی با <<تضمین>> تمام می شود؛ همچنین برای مثال، یکی از مقام ها، <<مقام نوروز عجم>> است که خاصیت های <<درآمد نوا>> را دارد که بسیار مقام زیبایی است.
چه شباهت هایی میان مقام العراقی و موسیقی ایرانی وجود دارد؟
جهاد به عنوان دومین سخنران اظهار کرد: مقام العراقی مقام، موسیقی خاص بغداد است که البته در بصره و برخی شهرهای دیگر نیز اجرا می شود. درست مانند مرکز موسیقی ردیفی که تهران است اما در دیگر شهرهای ایران نیز رواج دارد.
وی نمونه هایی اجرایی از مقام العراقی نواخت و افزود: در اینجا، توضیحات مختصری در مورد خانواده مقامات می دهم؛ این سبک نواختن البته مختص کشورهای عربی نیست و در دیگر کشورها نیز ممکن است این گونه نواخته شود.
جهاد با نشان دادن مثال عملی مقام العراقی، در پاسخ به این پرسش که آیا در عراق به صبا، منصوری میگویند یا خیر؟ تشریح کرد: خیر، تفاوت دارد زیرا منصوری دارای جمله معینی است که آن را از صبا متفاوت می کند.
وی در ادامه با اشاره به موضوع پایان نامه خویش که به بررسی نقاط مشابه موسیقی ایرانی و موسیقی عراقی می پردازد، نمونه عملی این وجوه تشابه و تفاوت جزء به جزء و همچنین شباهت های این دو نظام موسیقیایی را نواخت و اضافه کرد: نگاه مشترکی در میان این دو نظام وجود دارد. البته ممکن است صورتی دیگر داشته باشد اما در نگرش یکسان هستند. در هر صورت، برخی مقام ها خاص موسیقی عراق بوده و در هیچ کجای دیگر دیده نمی شود.
در انتها، زارعی با اجرای مثالی عملی از <<یوسف عمر>> و نمونه ردیفی از <<استاد رضوی>> به نشان دادن وجه تشابه موسیقی ایران و عراق و تشریح آراء خویش پرداخت و گفت: <<مقام دشت>>، مقامی مشترک میان این دو سبک موسیقی و همچنین وجه تمایز ساختارهای موسیقیایی متفاوت است که همین تفاوت ها را می توان به عنوان عاملی برای به وجود آمدن وجوه تشابه دو سبک موسیقی ایرانی و عراقی برشمرد.
وی در انتها و در باب شباهت های موسیقی کشورهای هم جوار از لحاظ جغرافیایی یا مشابه از لحاظ فرهنگی و با توجه به تشابه بسیار زیادی که میان موسیقی ایرانی و موسیقی عراقی وجود دارد، اظهار کرد: موسیقی عراقی، به موسیقی ایران و آذربایجان شباهتی بیشتر از موسیقی دیگر کشورهای عربی دارد. البته این شباهت ها به دلیل هم جواری، گاهی میان برخی کشورها اتفاق می افتد. مانند نظام <<جورجینا-جورجینه>> که میان موسیقی کردستان و عراق، مشترک است.
مقالات دیگر:
نقش رسانه ملی در شناخت موسیقی و پیامدهای فرهنگی آن
انتقادات صریح یک تهیه‌کننده موسیقی از دولت «تدبیر»/ کمرمان شکست!
نوشته‌های ویرجینیا وولف آیینه تمام‌نمای موسیقی معاصر
استفاده از ادوات موسیقی در بهشت زهرا(س) از گذشته ممنوع بوده است
تولیدات اختصاصی مرکز موسیقی صداوسیما برای انتخابات
موسیقی ,مقام ,العراقی ,ایرانی ,میان ,شباهت ,مقام العراقی ,موسیقی ایرانی ,می شود ,است که ,مقام العراقی، ,میان موسیقی ایرانی